مجموعه امیرچخماق یزد
امیر چخماق نام میدان باستانی یزد و از جمله جاذبه های گردشگری استان یزد که شامل چندین بنای قدیمی از جمله بازار، مسجد، آب انبار و مقبره می‌باشد. تمامی این بناها در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند. میدان امیر چخماق نماد استان یزد است که به عنوان مرکز اجتماعات و مظاهر اجتماعی نیز شناخته می شود. در ادامه مطلب داستان امیر چخماق یزد، این بنای تاریخی بی‌نظیر را شرح داده‌ایم.
درباره امیر چخماق یزد
میدان امیر چخماق در دوره تیموریان توسط فرمانروایان تیموری یزد، امیر جلال الدین چخماق شامی ساخته شد. تکمیل این پروژه با کمک همسر ایشان ستی فاطمه خاتون میسر شد. میدان و مسجد توسط مردم با نام های میدان امیر چخماق و مسجد امیر چخماق شناخته شد.
پس از جلال الدین شامی، در دوره های مختلف، بخش های مختلفی به مجموعه اضافه شد. اما همه آنها در مقایسه با نسخه اصلی مورد توجه واقع نشدند. علاوه بر این، مرمت و بازسازی این بنا در دوره های مختلف نیز انجام شد.
قبل از اینکه سلطنت پهلوی به سلطنت برسد، میدان امیر چخماق مانند برخی میدان های دیگر به قبرستان تبدیل شد و مردم مردگان خود را در آنجا دفن می کردند. بعدها با روی کار آمدن سلطنت پهلوی به این میدان، دفن اجساد در این میدان ممنوع شد و تمامی قبور ویران شدند. خوشبختانه میدان امیر چخماق یزد، شکوه خود را پس گرفت. امروزه میدان امیر چخماق همچنان در یزد می‌درخشد و سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می کند.
جاذبه های گردشگری میدان امیر چخماق یزد
میدان امیر چخماق در واقع مجموعه‌ای از جاذبه های دیدنی و گردشگری است که در ادامه مطلب نگاهی اجمالی به هریک از آنها می‌اندازیم.
مسجد امیر چخماق
مسجد جامع امیر چخماق که به نام‌های مسجد جامع جدید یا مسجد دهوک نیز شناخته می شود از قدیمی ترین بنای میدان است. این مسجد پس از مسجد جامع یزد، از جمله بزرگ ترین و زیباترین مسجد یزد به شمار می‌رود. در زمان قاجار زمانی که بافت شهری توسعه و گسترش یافت مسجد در قسمت قسمت جنوبی میدان قرار گرفت.
نکته قابل توجه این است که طراحی داخلی بنا به اندازه نمای بیرونی آن چشم نواز است. بسیاری از جزئیات معماری فارسی و اسلامی در سراسر این بنای تاریخی آن را به مکانی باشکوه از هنر ایرانی تبدیل کرده است. این جزئیات شامل حکاکی‌های متنی مختلف، هنر آجرکاری‌ها، کتیبه‌های معرق‌کاری شده، دیوار چینی، کاشی‌کاری، ترکیب الگوهای عرب، سازه‌های مقرنس، طرح‌های مرمر و حکاکی‌های قرآن روی کتیبه‌ها است.
بازار حاجی قنبر
یزد نیز مانند سایر شهرهای ایران دارای بازار بزرگی است که اساس اقتصادی شهر را می سازد. با ساخت و سازهای خیابان شاه (معروف به خیابان قیام امروزی) در دوران پهلوی، بازار به دو قسمت تقسیم شد و بخش‌های مهمی از آن بی‌خطر ویران شد.
فعلا فروش در قسمت شمالی این بازار بسیار کارآمد است. قشمت شمالی بازار بزرگترین مرکز فروشگاه های پارچه، شیرینی و آبنبات، طلا و فرش محسوب می‌شود. قدیمی ترین قسمت این بازار در قسمت شرقی آن واقع شده که بازار حاجی قنبر نام دارد. این نام به سازنده آن نظام الدین حاجی قنبر جهانشاهی اشاره دارد که از امرای یزد بوده است. بازار حاجی قنبر شامل برخی از خاطرات گرانبها از قرن نهم در تقویم اسلامی است. همچنین فروشگاه هایی وجود دارند که مواد طبیعی مانند شیرینی کنجدی، رنگ، پارچه و غیره را تولید می کنند. همچنین مکانی غنی برای عرضه صنایع دستی یزد نیز می‌باشد.
تکیه امیر چخماق
تکیه امیر چخماق فضایی است با اتاق های بسیار که برای انجام مراسم مذهبی یا تماشای رویدادهای مهم استفاده می‌شود. به احتمال زیاد برخی از این اتاق ها برای حاکمان شهر یا بزرگان حکومتی و برخی دیگر مخصوص زنان بوده است. از مناره های این بنا برای گفتن اذان جهت اقامه نماز استفاده می شد.
نخل تاریخی امیر چخماق
یکی از عواملی که بر زیبایی های میدان امیر چخماق می افزاید، نخل تاریخی است که در قسمت شرقی آن می‌باشد. بنا بر شواهد، نخل تاریخی امیر چخماق نزدیک به 450 سال قدمت دارد. در واقع نخل درون تابوت چوبی غول پیکری است که در مراسمات محرم در مراسمی به نام نخل گردانی (حمل نخل) حمل می شود. این نخل تاریخی شبیه به درخت سرو است که خود نمادی از آزادی می‌باشد و با کنده کاری تزئین شده است.
مقبره ستی فاطمه خاتون
همانطور که قبلاً گفته شد ستی فاطمه خاتون همسر امیر چخماق، مؤسس میدان و مسجد مجموعه امیر چخماق بود. او در قرن نهم در تقویم اسلامی درگذشت و مقبره او در قسمت شمالی میدان قرار گرفت. گنبد آن دارای کاشی‌کاری سبز رنگ و نمای داخلی آن با معرق و مقرنس کاری بر روی زمین گچبری شده است.
آب انبار امیر چخماق
در میدان امیر چخماق سه آب انبار وجود داشت که یکی از آنها به مرور زمان ویران شده و تنها دو آب انبار باقی مانده است که تقریبا حدود 40 سال پیش که شبکه لوله کشی آب وجود نداشت، همچنان مورد استفاده قرار می گرفتند. آنها از آن زمان به فراموشی سپرده شده اند، عملکرد آنها دگرگون شد.
سایر بخش های مجموعه امیر چخماق
علاوه بر کاوش در بخش‌های اصلی مجموعه امیرچخماق یزد، بخش‌های دیگری نیز وجود دارد که از اهمیت کمتری برخوردارند. حمام های عمومی، کاروانسراها یا عناصر تاریخی مانند مجسمه های مسی در جلوی حوض و فواره وجود دارد. همچنین قبور شهدای گمنام دفاع مقدس در سالهای اخیر برای ایجاد فضای معنوی اضافه شده است.
اقامت و رزرو هتل در نزدیکی مجموعه امیر چخماق
هتل سنتی ترمه یزد، هتل چهار ستاره ملک و توجار یزد، هتل سه ستاره ولی و هتل سنتی فیروزه یزد هتل های نزدیک میدان امیر چخماق هستند. علاوه بر این اگر قصد رزرو اقامتگاه بومگردی در یزد را دارید، وارد لینک زیر شوید:
رزرو اقامتگاه بوم گردی ارزان در یزد
برچسب ها: جاذبه های گردشگری, جاذبه های یزد, امیرچخماق یزد, اقامتگاه بومگردی در یزد, رزرواقامتگاه بومگردی در یزد