قنات ابراهیم آباد اراک
قنات ابراهیم آباد اراک یکی از بی نظیرترین اختراعات ایرانیان باستان می باشد که هوش و نبوغ بالای آنان را در سال های دور می رساند.مدیریت آب در ایران زمین به ویژه در شهرهای کم بارش و خشک یک اصل مهم در پایداری هر شهر می باشد که ایرانیان باستان به آن اهمیت ویژه ای می داده اند و تا جایی که در شهرهای با اقلیم گرم و خشک شاهد باغ های سرسبز و سرزنده ای می باشیم که ثمره همین نبوغ و نوآوری می باشد.
قنات ابراهیم آباد اراک یکی از قدیمی ترین و مهم ترین قنات های ایران می باشد که در سه راهی قم به اراک واقع شده است و دارای طولی معادل 11 کیلومتر می باشد. این قنات از کوه های هفتاد قله اراک سرچشمه می گیرد و با سیستم اختراعی قنات تا روستای ابراهیم آباد ادامه یافته و از این روستا بر روی زمین جاری می گردد.
این قنات مربوط به قرن ششم و هفتم هجری قمری و در حدود 800 سال قبل به همت هوش و فعالیت ایرانیان باستان در این منطقه ایجاد شده است تا آب را از رشته کوه های بالادست بر روی زمین جاری نمایند. این قنات با شیبی ملایم از سمت شرق به غرب حفر شده است و در فاصله های معینی میله های چاه حفر شده اند که ارتفاع مادر چاه در کوه های هفتاد قله به 110 متر می رسد.
قنات اختراعی است که ترکیبی از رود و چاه می باشد و در مسیر خود با حفر صدها دهنه چاه، آب را از سرچشمه‌های کوهستانی به شهرها و روستاها می‌رساند و در طول مسیر خود باعث آبادانی روستاها و شهرهای بسیاری می گردد. نکته مهم در قنات ها این می باشد که در طول مسیر انتقال، هیچ هدر رفت آبی صورت نمی پذیرد و این انتقال آب تماما از زیر زمین صورت می گیرد.
قنات ابراهیم آباد اراک یکی از مصداق‌های این شاهکار ایرانیان است که در سال 1393 هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در سال ۲۰۱۶ میلادی نیز شرایط برای ثبت جهانی قنات ابراهیم آباد اراک فراهم گردید تا این قنات نیز در کنار ۱۰ قنات ایرانی دیگر به عنوان قنات های ایرانی در سازمان یونسکو به ثبت جهانی برسد.
از شگفتی های دیگر این قنات حفر ۳۴۸ حلقه چاه برای هوادهی و جریان روان حرکت آب در طول مسیر قنات ایجاد شده است که ۳۱۱ حلقه آن در شاخه اصلی قنات، ۱۵ حلقه در رشته رونا و ۲۲ حلقه در رشته قوشد قرار دارد که عمق آن ها در حدود 100 متر می باشد.
نکته دیگر اینکه این چاه ها به صورت مخروطی شکل حفر شده اند یعنی هر چه چاه به سمت پایین می رود عرض دهانه آن بازتر و گشادتر می گردد که همین نکته باعث شده است تا این قنات به عنوان تنها قنات مخروطی شکل جهان شناخته شود. این قنات که با دانش بومیان و شناخت آنان از فناوری قنات های ایرانی ایجاد شده است چیزی در حدود 96 هکتار از زمین های این منطقه را به زیر کشت برده و نقش مهمی در تامین آب اهالی این منطقه را ایفا نماید و همچنین باعث گردیده تا این منطقه به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری اراک در بین جهانیان شناخته شود.
سخن پایانی
قنات ابراهیم آباد اراک تنها نمونه ای از نبوغ، دانش و فناوری ایرانیان باستان می باشد که با چنین شیوه شگفت انگیزی آب را از اعماق زمین بر روی زمین جاری می گرداندند و باعث آبادانی روستاهای بسیاری در این مسیر می شدند. خوشبختانه امروزه این قنات زنده می باشد و همچنان آبادانی و برکت را به این سرزمین هدیه می دهد به عنوان یکی از جاهای دیدنی اراک شناخته می شود. همچنین از دیگر جاذبه های گردشگری این استان می توان به حمام چهار فصل اراک، غار چال نخجیر دلیجان اراک ، موزه مفاخر اراک، مسجد جامع ساوه، قلعه دختر ساوه، قلعه حاج وکیل (عمارت کلاه فرنگی) اراک و پل سرخده ساوه اشاره نمود که در مقالات گذشته سایت به هر کدام از جاذبه های ذکر شده پرداخته شده است. امیدواریم که در سفر به این استان و بازدید از جاذبه های گردشگری فراوان آن نهایت لذت از سفر را برده باشید و خاطرات خوشی را در ذهن خود حک نمایید.
برچسب ها: جاذبه های گردشگری ایران, استان مرکزی, جاذبه های گردشگری اراک, قنات ابراهیم آباد اراک