طاق بستان کرمانشاه

نوشته شده توسط زرین. ارسال شده در مکان های دیدنی کرمانشاه

طاق بستان کرمانشاه یکی از اماکن تاریخی و دیدنی استان کرمانشاه می باشد که قسمت شمال شرقی شهر و بر دامنه کوهی به همین نام نقش بسته است و بخشی از کوه بیستون از رشته‌کوه زاگرس می باشد. این اثر تاریخی مجموعه ای از سنگ ‌نگاره‌ها و سنگ ‌نبشته‌ های متعلق به دوران ساسانیان بوده که در قرن سوم میلادی ساخته شده و یکی از جاذبه های گردشگری استان کرمانشاه می باشد.

پادشاهان در دوره حکومت خود تمام تلاش خود را می کردند تا هنر و شکوه فروانروایی خود را برای همگان به نمایش بگذارند. از این رو یکی از راه ها حجاری کردن وقایع مهم و تاج گذاری پادشاهان و پیروزی در نبرد با دشمنان بر دل کوه و صخره ها بوده است تا رهگذران آن ها را ببینند. طاق بستان کرمانشاه در گذشته در مسیر جاده ابریشم قرار داشت و به دلیل مسیر حرکتی بودن این جاده این یادگار زیبا را بر روی آن حجاری کرده اند. از رویدادهای مهم و تاج گذاری شاهان زمان ساسانی می توان به موارد زیر اشاره کرده که در سنگ تراشه های طاق بستان به چشم می خورد:

• تاج‌ گذاری اردشیر دوم
• تاج‌ گذاری شاپور دوم
• تاج ‌گذاری شاپور سوم
• تاج‌ گذاری خسرو پرویز

در گذشته محوطه طاق بستان با دارا بودن آب و هوای مطبوع و طبیعت زیبایی که داشته است مکانی برای تفریح و شکار شاهان ساسانی بوده است و نقش ‌های حجاری شده نیز بر دل صخره ها نیز نشان ‌دهنده این موضوع می باشد. دریاچه نزدیک طاق ها که به همین نام معروف است و محوطه و فضای سبز موجود از زیبایی های این منطقه می باشد که می توان لحظاتی شاد را در این هوای مطبوع سپری نمود. نکته جالب درباره طاق بستان کرمانشاه این است که پادشاهان ساسانی اولین مکان انتخابی برای تراشیدن تندیس ‌های دوران حکومت خود را در  پیرامون مجموعه‌ تاریخی تخت جمشید انتخاب کرده بودند ولی پس از پادشاهی اردشیردوم ( پادشاه حکومت ساسانیان در سال‌های ۳۷۹ تا ۳۸۳ میلادی )، بعد از رسیدن به پادشاهی محوطه طاق بستان از میان سایر مناطق ایران برگزیده است و این محل را بهترین مکان برای ایجاد سنگ‌ نبشته‌ های سلطنت خود دانسته است.

معنای طاق بستان

معنای طاق بستان یا در گویش مردم محلی طاق وستان به معنای طاق سنگی می باشد. در زبان کردی طاق به معنای همان طاق و بستان به معنای سنگ می باشد. طبق روایات و در برخی کتب تاریخی از این اثر تاریخی مهم به نام های شبدیز، طاق وسطام، تخت بستان، قصر شیرین و طاق بهستون نیز نام برده شده است. این اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است اما به دلیل ساخت و ساز هایی نزدیک به این محوطه تاریخی، مسئولین مربوطه هنوز موفق به ثبت این جاذبه گردشگری کرمانشاه در سازمان یونسکو نشده اند.

بخش های طاق بستان کرمانشاه

بخش های طاق بستان را می توان متشکل از دو طاق به هم پیوسته  سنگی حفر شده در دل صخره دانست. بخش های مختلف طاق بستان کرمانشاه را می توان به عنوان ظریف ترین و دقیق ترین آثار بجای مانده از حکومت ساسانیان دانست که تمام نقش ها با جزئیات کامل حجاری شده است.از نقش برجسته های مهم در طاق بستان می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- طاق بزرگ معروف به ایوان بزرگ که مربوط به زمان پادشاهی خسرو پرویز درسال های ۵۹۰-۶۲۸ میلادی است.

• طاق کوچک معروف به ایوان کوچک که مربوط به تصویر برجسته‌ شاپور سوم در سال‌های ۳۸۰-۳۸۳ میلادی است.

طاق بزرگ طاق بستان کرمانشاه

طاق بزرگ طاق بستان کرمانشاه از مهم ترین سنگ نگاره های این مجموعه می باشد که روایت گر تاج گذاری خسرو پرویز می باشد. این طاق ارتفا 12 متر و طول و عمق 8 متر را دارا می باشد.در ورودی طاق نقش های مختلفی همچون فرشته های بال دار، شکار، درخت زندگی، حیواناتی مانند فیل و اسب، نقش هایی از قایق های مختلف و نوازندگان و آلات موسیقی به چشم می خورد. در این طاق سه تندیس حکاکی شده از شاه که و فروهر در سمت راستش و آناهیتا (ایزد بانوی آب‌ها و نماد خرمی) در سمت چپ شاه قرار گرفته است و از حجاری های باشکوه طاق بستان می باشد.

طاق کوچک طاق بستان کرمانشاه

طاق کوچک طاق بستان کرمانشاه با ارتفاع 5 متر و عرض 6 متر و عمق 5.3 متر می باشد که روایت گر مراسم تاجگذاری شاهپور دوم و سوم می باشد. همچنین در طاق کوچک تر مجموعه ای از سنگ نبشته ها و کتیبه هایی به خط پهلوی وجود دارد.

نقش برجسته تاج گذاری اردشیر دوم

نقش برجسته تاج گذاری اردشیر دوم را در کنار طاق کوچک می‌توان به تماشا ایستاد که نخستین نقش برجسته طاق‌ بستان کرمانشاه می باشد و در سمت راست طاق کوچک قرار دارد. در این سنگ نگاره شاه در مرکز ایستاده و در دست چپ شمشیر و با دست راست حلقه روبان داری را از دست اهورا مزدا دریافت می کند و در پشت شاه زرتشت با هاله ای نور نقش گشته است. در کنار پای اردشیر دوم نیز ژولیان امپراتور روم که در جنگ اسیر شده است حجاری شده است.

نقش برجسته شکار گوزن

نقش برجسته شکار گوزن در قابی 4 در 6 متری نقش شده است. در این نقش فیلبانان را در سه ردیف می‌توان دید که گوزن‌ ها را به دروازه‌ شکار گاه در سمت راست حصار قراردارد، هدایت می‌کنند. تصویر پادشاه  با شمشیری بر کمر بسته و کمانی که بر گردن دارد سوار بر اسب حکاکی شده است و پشت پادشاه زنی قرار دارد که چتری روی سر او گرفته است. در تصویر زنان در سه ردیف حضور دارند که ردیف اول و دوم در حال نواختن موسیقی می باشند و افرادی نیز مشغول نواختن چنگ و رام کردن گوزن ها می باشند. در نقش نگاره بعدی پادشاه سوار بر است و در تعقیب گوزن ها می باشد. و در ادامه شاه با کمانی بر گردن می باشد که نشان از اتمام شکار می باشد و چند شتر سوار گوزن های شکار شده را جابجا می کنند.

نقش برجسته شکار گراز

نقش برجسته شکار گراز در قابی به ابعاد 6 در 4 متر می باشد. در این نقش برجسته شاه بر روی قایق و کمان به دست به سمت دو گرازی که به سمت او حمله می کنند تیراندازی می کند. در این قایق چهار نفر قرار دارند که دو پارو زن و یک نوازنده چنگ و یک خدمتکار می باشند. در قسمت چپ تصویر 12 فیل با سوارانی قرار دارند که مشغول بیرون کشیدن گراز ها از پناهگاه خود می باشند. در تصویر های بعدی شاه با کمانی در دست بر روی قایق ایستاده و نشان از اتمام شکار می باشد و در تصویر پایانی 5 فیل سوار مشغول جمع آوری شکار ها می باشند.

زمان بازدید از طاق بستان کرمانشاه

زمان بازدید از طاق بستان کرمانشاه با توجه به اقلیم کرمانشاه فصول گرم تر سال بهتر می باشد تا علاوه بر آثار تاریخی این استان بتوان از هوای مطبوع و طبیعت زیبای آن نیز بهره برد. ساعات بازدید نیز همه روزه از ساعت 9 صبح الی 20:30 شب بجز ایام تعطیل تاسوعا و عاشورا، 14 خرداد، 28 صفر، 21 رمضان و 25 شوال امکان پذیر می باشد. برای بازدید از این جاذبه دیدنی کرمانشاه نیاز به تهیه بلیت می باشد که از باجه بلیت فروشی به راحتی می توان تهیه نمود.

سخن آخر

در این مقاله سعی کردیم تا با قسمت هایی از طاق بستان کرمانشاه آشنا شویم اما به همین جا ختم نمی شود. این ها گوشه ای از این جاذبه دیدنی کرمانشاه بود که به تفسیر پرداختیم. روستای طاق بستان، چشمه های جوشان آن، آثار تاریخی و موزه سنگی آن نیز از بخش های دیدنی این جاذبه می باشد. از دیگر جاهای دیدنی این استان می توان به کوه بیستون کرمانشاه، حمام حاج شهباز خان کرمانشاه و تکیه بیگلر بیگی کرمانشاه اشاره نمود که در مقالات گذشته به توضیح و سفر به هر کدام پرداخته ایم. امیدواریم که در سفر به این استان تاریخی و استفاده از طبیعت زیبای آن اوقات خوشی را در کنار همسفران خود سپری کرده و خاطره ای فراموش نشدنی در ذهنتان بر جای بماند.

برچسب ها: جاذبه های گردشگری, جاذبه های گردشگری کرمانشاه, استان کرمانشاه, طاق بستان

چاپ